اگر مدتی را صرف وب گردی مخصوصا در وب فارسی کرده باشید، حتما نام الِکسا (Alexa) را شنیده اید. الکسا یک سرویس رتبه بندی وب سایت ها براساس معیارهای مختلف است که در ایران بسیار با اهمیت شده و از این رو برخی از وب سایت ها نیز از هیچ روشی برای رسیدن به رتبه بهتر در آن چشم پوشی نمی کنند؛ حتی اگر قرار باشد در آن تقلب کنند هم دریغ نخواهند کرد.
الکسا (Alexa) چیست؟
الکسا (Alexa) عنوان شرکتی وابسته به سایت Amazon.com است که مقر فعلی آن در کالیفرنیای امریکا قرار دارد و خدمات آن در آدرس Alexa.com ارائه می شود. هدف از این سرویس جمع آوری اطلاعات ترافیک وب و رتبه بندی پایگاه های اینترنتی از نظر تعداد بازدیدها است که با در نظر گرفتن یک سری معیارهای محاسباتی و الگوریتم های خاص، نهایتا سایت های شبکه جهانی وب را به لحاظ میزان دیده شدن صفحات آنها رتبه بندی کرده و حتی جزئیات مفیدی در رابطه با چگونگی کاوش و رفتار مخاطبین صفحات ارائه می دهد، Alexa.com را نباید با پروژه دستیار شخصی هوشمند شرکت آمازون که در ساخت بلندگوهای این شرکت استفاده شده اشتباه گرفت، اگرچه نام این پروژه نیز Alexa می باشد اما سایت Alexa.com با این پروژه ارتباطی ندارد (صرفا تشابه اسمی می باشد).
تاریخچه الکسا:
الکسا در سال 1996 توسط 2 نفر به نامهای Brewster Kahle و Bruce Gilliat پایه گذاری شد. نام الکسا الهام گرفته از Royal Library of Alexandria بزرگترین کتابخانه مصر باستان قبل از میلاد یا کتابخانه سلطنتی اسکندریه است. در سال 1999 الکسا توسط شرکت آمازون به مبلغ 250 میلیون دلار خریداری شد و بعد از آن همکاریهایی با گوگل، مایکروسافت، پروژه دایرکتوری بازDMOZ و ... داشته.
اهمیت و دقت رتبه بندی الکسا (Alexa)
اما چرا رتبه الکسا برای مدیران سایت ها اهمیت زیادی دارد و آیا اساسا این رتبه بندی دقیق است؟ واقعیت این است که آمار این سرویس لزوما دقیق و کاملا براساس واقعیت نیست و تا حدودی مبتنی بر محاسبات فرضی و استقرایی است، چرا که طبق شواهد موجود منبع اصلی جمع آوری اطلاعات الکسا و پشتوانه آن، پلاگین یا تولبار (Alexa Toolbar) است که در مرورگر بازدیدکنندگان در سرتاسر دنیا نصب می شود، به فرض ممکن است تعداد زیادی از کاربران یک پایگاه اینترنتی بدون نصب تولبار از آن دیدن کنند و در مقابل سایتی دیگر به دلیل نوع فعالیتش بازدیدکننده های خاصی داشته باشد که تولبار الکسا را اکثر آنها نصب کرده باشند (معمولا وبسایت هایی که بازدیدکننده هایشان از تجربه کافی در فعالیت های وب برخوردارند رتبه الکسای بهتری نسبت به سایت های دیگر با بازدید مشابه دارند)، اما با وجود همه ی این تفاسیر نباید سایت الکسا و رتبه آن را آنقدرها هم دست کم گرفت! خواسته یا ناخواسته، رتبه الکسا جای خود را بین کاربران باز کرده و اهمیتی نسبی در عرصه وب و کسب و کارهای بر بستر اینترنت پیدا کرده است، به طور مثال تبلیغ دهنده گان بیشتر تمایل دارند که با سایت های مرتبط با اهدافشان با توجه به رتبه الکسای آنها همکاری کنند، از طرفی اطلاعات سایت الکسا بعضا در تجزیه و تحلیل بهتر و هدف گذاری مخاطبان و نیازهایشان می تواند تاثیر مثبتی داشته باشد یا در مقایسه چند سایت مشابه از لحاظ محبوبیت تعیین کننده باشد، متاسفانه در این زمینه نیز برخی تلاش دارند با توصل به روش های متقلبانه اقدام به افزایش رتبه سایت خود هرچند به صورت موقت کنند، به فرض از طریق چند سیستم مختلف تولبار الکسا را نصب و به تناوب از آدرس های مد نظرشان بازدید می کنند یا با ارجاع های سیستماتیک و غیر حقیقی به آدرس های مد نظرشان افزایش رتبه کاذب ایجاد می کنند، خوشبختانه با توجه به بهبود الگوریتم های الکسا و در نظر گرفتن معیارهای مختلف در اختصاص رتبه و با بررسی پارامترهایی مانند میزان Daily Time on Site و بررسی سایت های ارجاعی در قسمت Upstream Sites می توانیم به راحتی این نوع صفحات را شناسایی کنیم و واضح است که این نوع رفتارها جزء هدر دادن وقت و به اصطلاح گول زدن خود ارزش دیگری ندارد و معمولا این افراد پس از مدتی از این کار خسته شده و مخاطبان واقعی خود را نیز از دست می دهند، به نظر بهترین راه افزایش رتبه الکسا تمرکز بر روی ایجاد محتوای مفید و جلب بازدیدکننده واقعی است.
بهبود رتبه الکسا
برای بهبود رتبه الکسا راهکارهای زیر پیشنهاد می شود:
- ثبت سایت در الکسا (امکان ثبت دامنه ir وجود ندارد)
- ترغیب کاربران به استفاده از تولبار الکسا
- استفاده از راهکارها و سرویس های هزینه ای الکسا
- تلاش برای افزایش بازدید سایت از طریق راهکارهای اصولی نظیر سئو و تبلیغات
- تحلیل کاربران و تلاش برای بهبود وضعیت سایت طبق خواسته کاربران
- تولید محتوا و جذب بازدیدکنندگان بیشتر
- ارائه سرویس های متنوع و رایگان برای جذب کاربران
- حفظ و توسعه مداوم طراوت، پویایی و جذابیت سایت
الکسا چگونه کار میکند؟
بی شک یکی از مهمترین ابزارها برای هر مدیر آمار است.
الکسا هم آمار ارائه میکند، روش کار الکسا ساده است و شاید غیر منصفانه به نظر برسد، ولی آمار الکسا خصوصا در رتبه های زیر 100 هزار بسیار به واقعیت نزدیک است و از همین رو مورد توجه وب مستر ها قرار گرفته.
الکسا بر اساس بازدید کاربرانی که نوار ابزار الکسا را در مرورگر خود نصب کرده اند، به وب سایتها رتبه می دهد و امکان بررسی آمار و تعدا بازدید کاربرانی که این نوار ابزار را نصب نکرده باشند، ندارد.
هر چند الکسا در توصیف خود به سایر منابع نیز اشاره نموده ولی واضح نیست چه منابع دیگری برای الکسا اطلاعات جمع آوری میکنند:
"Alexa computes traffic rankings by analyzing the Web usage of millions of Alexa Toolbar users and data obtained from other, diverse traffic data sources"
به تعبیر دیگر الکسا لیستی از وب سایتهای اینترنتی است که بر اساس ترافیک و تعداد بازدید مرتب سازی شده و اگر وب سایتی در منطقه خود مثلا ایران جزو 50 یا 100 وب سایت اول آن نمایش داده شود مشخص کننده ارزش بالای این سایت از لحاظ تجاری نیز خواهد بود زیرا وب سایتهای دیگر سعی می کنند با پیدا کردن سایتهای پر ترافیک از آنها برای دریافت لینک یا نمایش تبلیغات استفاده کنند که موجب افزایش در آمد و ارزش سایتهای پربازدید خواهد شد.
تعداد بازدید و مدت زمان لازم برای کسب رتبه الکسا (Alexa)
الگوریتم های فعلی الکسا به نحوی تعریف شده که برای اختصاص رتبه به آدرس های وب نیاز به حداقلی از اطلاعات و داده های دریافتی است لذا اگر به تازگی سایت خود را راه اندازی کرده ایم برای اینکه در قسمت نمایش اطلاعات سایت الکسا جایی داشته باشیم باید پس از عضویت و ثبت آدرس سایت خود در آن معمولا مدتی بین 1 تا 3 ماه از زمان ثبت سایت بگذرد، در این فاصله هرچه تعداد بازدیدهای سایتمان بیشتر باشد شانسمان نیز برای اختصاص رتبه بیشتر خواهد بود، بر همین اساس می توان گفت بهترین کار برای کسب رتبه بالاتر تلاش در جهت انتشار مطالب بهتر، مفیدتر و اهمیت قائل شدن برای مخاطبان است، به این ترتیب هر چقدر که فعالیت ما در وب مستمر و با کیفیت بالاتر باشد الکسا نیز به همان نسبت اهمیت بیشتری برای وبسایتمان قائل شده و حتی نوع تجزیه تحلیل و آمارهای ارائه شده آن نیز به مرور زمان متفاوت خواهد بود. نکته 1: در سیستم الکسا هرچه عدد نهایی کوچکتر باشد یعنی رتبه سایت بالاتر و بازدید آن بیشتر است، به طور مثال سایتی که رتبه الکسای 1000 دارد از ارزش و بازدید بیشتری نسبت به سایتی که رتبه 20000 دارد، برخوردار است. نکته 2: معمولا الکسا دو نوع رتبه کشوری و جهانی برای وبسایت ها در نظر می گیرد، رتبه کشوری تنها در صورتی نمایش داده می شود که میزان بازدید صفحات سایت از کاربران یک کشور خاص به صورت معناداری صورت بگیرد، به عبارتی در الگوریتم های الکسا برای محاسبه رتبه کشوری حداقل هایی در نظر گرفته شده است به طور مثال اگر 70 درصد بازدیدهای یک سایت با IP مربوط به کشور ایران باشد رتبه کشوری ایران در کنار رتبه جهانی برای آن سایت در نظر گرفته می شود، به همین صورت ممکن است پراکندگی IP ها به شکلی باشد که الکسا نتواند کشور خاصی را به عنوان رتبه کشوری سایت مورد نظر اختصاص دهد و صرفا برای آن رتبه جهانی در نظر بگیرد.
آیا می توان الکسا را فریب داد؟
بله، ولی با ایجاد ترافیک مصنوعی یا فریب الکسا برای نمایش بازدید بیشتر ، در واقع هیچ موفقیتی کسب نشده زیرا الکسا فقط آمار به شما ارائه می نماید و ارائه آمار غلط و فریب الکسا به معنی رشد ترافیک سایت نیست و تنها ممکن است برخی وب مسترها برای نمایش قدرت خود نزد کارفرما یا ایجاد موقعیت شغلی بهتر یا فریب مشتریان جهت جذب تبلیغ از این مورد غیر حرفه ای بهره برداری کنند.
رتبه ترافیکی الکسا چیست؟
رتبه الکسا یا جایگاه در لیست الکسا بر اساس مجموع بازدیدهای 3 ماه گذشته از یک وب سایت توسط میلیونها کاربری که تولبار یا نوار ابزار الکسا را در مرورگر خود نصب کرده اند می باشد، به نحوی که کاربری که نوار ابزار را نصب کرده به هر صفحه ای که سر می زند یک مورد بازدید برای آن صفحه از آن سایت ثبت می شود و با توجه به نوع ورود به صفحه، اینکه از جایی لینک شده یا مستقیم وارد شده و ... این اطلاعات در الکسا ذخیره می شوند.
در اولین گام الکسا یک میزان Reach ریچ و دوم تعداد بازدید از هر صفحه وب در طول روز را محاسبه می کند و اصل رتبه بندی الکسا بر اساس همین 2 مورد است.
رتبه الکسا یکی از سنجه های مقایسه ای است و ارزش یا اعتبار ویژه ای ندارد. از استراتژی های ماندگار برای افزایش بازدید وب سایت استفاده کنید. از روش های سریع مانند وب سایت های ویژه بهبود رنک الکسا استفاده نکنید زیرا براساس بازدیدهای تقلبی باعث بهبود رتبه الکسا می شود که در صورت قطع سرویس از شرکت مربوطه یا هنگام دریافت سرویس روش متقلبانه اجرا شده ان آشکار می شود.